วรรณยุกต์ภาษาไทยอีสาน จังหวัดศรีสะเกษ ใน 5 ชุมชนภาษา

Abstract

งานวิจัยนี้มีเป้าหมายเพื่อวิเคราะห์และเปรียบเทียบวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสาน จังหวัดศรีสะเกษ ใน 5 ชุมชนภาษาคือ 1) ชุมชนภาษาไทยอีสาน 2) ชุมชนภาษาไทยอีสาน-กูย 3) ชุมชนภาษาไทยอีสาน-เขมร 4) ชุมชนภาษาไทยอีสาน-กูย-เขมร และ 5) ชุมชนหลากภาษา สมมติฐานของงานวิจัยมี 2 ข้อ คือ 1) เมื่อวิเคราะห์ด้วยการฟัง ประกอบการใช้กล่องวรรณยุกต์ของ Gedney (1972) รูปแบบการแยกเสียงรวมเสียงและระบบวรรณยุกต์ที่พูดโดยผู้บอกภาษาจาก 5 ชุมชนภาษาเหมือนกัน 2) เมื่อวิเคราะห์โดยวิธีการทางกลสัทศาสตร์ สัทลักษณะของวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสานที่พูดในชุมชนภาษาแต่ละชุมชนจะต่างกันในด้านระดับความสูง-ต่ำ ลักษณะการขึ้น-ตก และพิสัยระดับเสียง ข้อมูลของงานวิจัยนี้ได้จากผู้บอกภาษาชาวไทยอีสาน เพศหญิง ผู้ซึ่งอาศัยอยู่ในชุมชนดังกล่าวข้างต้น จำนวน 15 คน โดยวิธีเก็บข้อมูล 2 ส่วน ข้อมูลส่วนที่ 1 เก็บและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการฟัง ประกอบกับการใช้กล่องวรรณยุกต์ของ Gedney ส่วนที่ 2 ได้จากบันทึกเสียงและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรม Praat เวอร์ชัน 5.3.35 ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าผู้บอกภาษา 15 คนออกเสียงวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสานที่มีรูปแบบการแยกเสียงรวมเสียงและระบบวรรณยุกต์ 2 แบบ ทั้ง 2 รูปแบบเหมือนกันที่การแยกเสียงรวมเสียงในแถว B C และ DL แต่จะมีความต่างกันในส่วนของการแยกเสียงในแถว A ระบบวรรณยุกต์ที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาส่วนใหญ่ (13 คน) ประกอบด้วยวรรณยุกต์ 5 หน่วยเสียง (วรรณยุกต์ 1 ต่ำ-ขึ้น วรรณยุกต์ 2 สูง-ตก วรรณยุกต์ 3 สูง-ระดับ วรรณยุกต์ 4 ต่ำ-ระดับ วรรณยุกต์ 5 กลาง-ตก) และระบบวรรณยุกต์ที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาส่วนน้อยประกอบด้วยวรรณยุกต์ 6 หน่วยเสียง (วรรณยุกต์ 1 ต่ำ-ขึ้น วรรณยุกต์ 2 ต่ำ-ตก วรรณยุกต์ 3 สูง-ตก วรรณยุกต์ 4 สูง-ระดับ วรรณยุกต์ 5 ต่ำ-ตก วรรณยุกต์ 6 กลาง-ตก) ผลการวิเคราะห์ทางกลสัทศาสตร์แสดงให้เห็นว่ามีความแตกต่างระหว่างสัทลักษณะของวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสานที่พูดในชุมชนภาษาต่างๆระดับหนึ่ง ความต่างที่ชัดเจนที่สุดจะอยู่ในส่วนของพิสัยระดับเสียงของวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสานที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาจากชุมชนภาษาไทยอีสาน-กูย และไทยอีสาน-เขมร ซึ่งแคบกว่าของชุมชนภาษาอื่นๆอย่างเห็นได้ชัด ระดับความสูง-ต่ำของวรรณยุกต์ 2 และ 5 ที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาบางคนในชุมชนภาษาไทย อีสาน-กูย และชุมชนหลากภาษา แสดงให้เห็นความต่างจากที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาชุมชนอื่นๆอย่างสังเกตเห็นได้ ลักษณะการขึ้น-ตกของวรรณยุกต์ภาษาไทยอีสานที่ออกเสียงโดยผู้บอกภาษาส่วนใหญ่ในชุมชนภาษาอื่นๆ พบว่าไม่ค่อยมีความแตกต่าง