Abstract:
วัตถุประสงค์ของการวิจัยเชิงสำรวจครั้งนี้เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อโรคฟันผุของนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริมกับโรคฟันผุ ผู้วิจัยได้ส่งแบบสอบถามที่สร้างขึ้นเองให้นักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 ที่มีฟันผุ โดยสุมตัวอย่าง จำนวน 460 คน ในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ได้รับกลับคืน 460 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 100 แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์หาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน หาความสัมพันธ์ด้วยค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และสถิติถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการศึกษาพบว่า : 1. นักเรียนที่มีฟันผุดส่วนใหญ่มีฟันผุ 2 ซี่ ต่อ คน เริ่มฟันแท้ผุซี่แรกเมื่ออายุ 10 ปี บิดามารดาจบการศึกษาระดับประถมศึกษาและมีอาชีพรับจ้าง ราได้ครอบครัวต่อเดือน 5,000-10,000 บาท นักเรียนชอบรับประทานอาหารประเภทผลได้ น้ำอัดลม ขนมกรุบกรอบ และไอศกรีมมากที่สุด ความถี่ของการรับประทานอาหารว่างประเภทขนมกรุบกรอบ ขนมขบเคี้ยว 1 ห่อ/ซองต่อวัน ดื่มน้ำอัดลม 1 ขวดต่อวัน ส่วนความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติทางทันตสุขภาพในระดับดี และความเชื่อต่อทันตสุขภาพในระดับพอใช้ 2. ปัจจัยนำ ที่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันผุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ อายุที่เริ่มฟันผุ การศึกษาของบิดมารดา การปฏิบัติทางทันสุขภาพ ส่วนความรู้เกี่ยวกับทันตสุขภาพ ทัศคติต่อทันตสุขภาพ ความเชื่อต่อทันตสุขภาพ อายุ เพศ บุคคลที่พักอาศัยอยู่ด้วย จำนวนพี่น้องในครอบครัว อาชีพบิดามารดา ความถี่ของการแปรงฟัน เวลาที่ใช้ในการแปรงฟัน ไม่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันผุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3. ปัจจัยเอื้อ ที่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันผุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ การเข้าถึงของแหล่งบริการอาหารว่างจากร้านค้าในโรงเรียน ความชอบของการรับประทานอาหารประเภทน้ำอัดลม ไอศกรี ผลไม้ และขนมกรุบกรอบ ความถี่ของการรับประทานอาหารว่าง รายได้ของบิดามารดา การเข้าถึงของแหล่งบริการอุปกรณ์ทางทันตสุขภาพร้านค้าในห้างสรรพสินค้าการเข้าถึงของแหล่งข่าวสารความรู้ด้านทันตสุขภาพทางโทรทัศน์ ส่วนการเข้าถึงของบริการทางทันตสุขภาพ การสนับสนุนทางทันตสุขภาพของโรงเรียน ความพร้อมของการมีอุปกรณ์ในการปฏิบัติทางทันตสุขภาพ อำนาจการซื้ออาหารว่างของนักเรียน ความถี่ของการดื่มน้ำอัดลม/น้ำหวาน ไม่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันผุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 4. ปัจจัยเสริม ที่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันผุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ได้แก่ การปฏิบัติทางทันตสุขภาพของสมาชิกในครอบครัวโดยมีพี่ชายและน้องชายปฏิบัติการแปรงฟันเป็นบางวัน การกวดขัน/แนะนำทางทันตสุขภาพจากครูโดยครูไม่ตรวจสุขภาพฟันของนักเรียน และแรงจูงใจในการรับประทานอาหารว่างประเภทขนมขบเคี้ยว ขนมกรุบกรอบ น้ำอัดลมจากเพื่อนและโฆษณา ส่วนการมีเพื่อปฏิบัติทางทันตสุขภาพ การกวดขัน/แนะนำทางทันตสุขภาพจากผู้ปกครอง ไม่มีความสัมพันธ์กับโรคฟันพุอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05