ปัญหาการขายพ่วงตามพระราชบัญญัติการแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542

Abstract

การขายพ่วงนั้นมีความเห็นทางวิชาการซึ่งแบ่งออกเป็น 2 แนวความคิด แนวความคิดแรกเห็นว่า การขายพ่วงย่อมส่งผลกระทบต่อกลไกการแข่งขันในตลาด จึงถือว่าการขายพ่วงเป็นสิ่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่ในแนวความคิดที่สองเห็นว่า การขายพ่วงอาจช่วยส่งเสริมประสิทธิภาพในการแข่งขันของผู้ประกอบธุรกิจได้ จึงต้องถือว่าการขายพ่วงลักษณะดังกล่าวเป็นการขายพ่วงที่ชอบด้วยกฎหมาย แต่ในปัจจุบันประเทศไทยยังไม่มีหลักเกณฑ์การพิจารณาการขายพ่วงที่มีความถูกต้อง ละเอียดและชัดเจนว่าการขายพ่วงอย่างไรที่ชอบด้วยกฎหมาย และอย่างไรที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ตามพระราชบัญญัติการแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542 มาตรา 25 (2), 29 จากการศึกษาพบว่า กฎหมายแข่งขันทางการค้าในอดีตมุ่งพิจารณาเฉพาะการขายพ่วงในรูปแบบเดียวคือ ‘การบังคับขายพ่วง’ แต่ในปัจจุบันได้พิจารณาถึง การขายพ่วงทางเทคโนโลยี รวมทั้งการขายพ่วงในรูปแบบอื่น เช่น ‘การขายพ่วงที่มีการให้ส่วนลดเป็นชุด’ และในต่างประเทศมีพัฒนาการแนวคิดเกี่ยวกับการขายพ่วง และให้การยอมรับหลักแห่งเหตุผลรวมทั้งคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อการแข่งขันมากขึ้น ในประเทศญี่ปุ่นมีการนำหลักในเรื่อง ‘การค้าที่ไม่เป็นธรรม’ มาลงโทษผู้กระทำผิด ขณะที่สหภาพยุโรปมีการออกประกาศหลักเกณฑ์การพิจารณาการจำกัดการแข่งขันในแนวดิ่ง ซึ่งมีเรื่องของการบังคับขายพ่วงบัญญัติอยู่ในนั้น ในส่วนของการขายพ่วงที่มีการให้ส่วนลดเป็นชุดนั้น ประเทศสหรัฐอเมริกานำบทบัญญัติเรื่อง ห้ามการผูกขาดหรือพยายามผูกขาดมาลงโทษผู้กระทำผิด และใช้เกณฑ์การพิจารณาเช่นเดียวกับการขายต่ำกว่าทุน อย่างไรก็ตาม ในประเทศไทยพบว่ามีปัญหาและอุปสรรคบางประการเนื่องมาจากตัวบทกฎหมายที่ไม่ชัดเจน และการบังคับใช้กฎหมายซึ่งทางปฏิบัติไม่สามารถบังคับใช้ได้จริง ดังนั้น ผู้เขียนจึงขอเสนอแนะแนวทางการแก้ไขและเกณฑ์การพิจารณาการขายพ่วงในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้