ความไม่สอดคล้องในกระบวนการรายงานการดำเนินการทางวินัยของข้าราชการพลเรือนกับการอุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัยต่อคณะกรรมการพิทักษ์ระบบคุณธรรม (ก.พ.ค.)

Abstract

การศึกษาวิจัยในวิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงปัญหาความไม่สอดคล้องในกระบวนการรายงานการดำเนินการทางวินัยของข้าราชการพลเรือนสามัญ และการอุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัยต่อคณะกรรมการพิทักษ์ระบบคุณธรรมในประเทศไทย โดยศึกษาเปรียบเทียบกับประเทศสหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศสและออสเตรเลีย เพื่อนำมาศึกษาวิเคราะห์ถึงปัญหาและแนวทางการแก้ไขเพื่อให้กระบวนการดำเนินการทางวินัย และการอุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัยมีความสอดคล้องต้องกันอย่างเป็นระบบ และเพื่อเป็นการสร้างหลักประกันความเป็นธรรมให้กับข้าราชการ ตลอดจนเพื่อเป็นการบรรเทาเยียวยาความเสียหายของผู้ที่ถูกสั่งลงโทษทางวินัยได้อย่างแท้จริง ผลการจากศึกษาวิจัยพบว่า ปัญหาในกระบวนการตรวจสอบคำสั่งลงโทษทางวินัยที่มีความซ้ำซ้อนกันระหว่างองค์กรผู้ตรวจสอบรายงานการดำเนินการทางวินัยกับองค์กรผู้พิจารณาอุทธรณ์ซึ่งมีลักษณะเป็นคู่ขนานนั้น เกิดจากการที่กฎหมายกำหนดให้เมื่อผู้บังคับบัญชาได้สั่งลงโทษทางวินัยแก่ข้าราชการผู้ใดแล้ว จะต้องรายงานไปยัง อ.ก.พ. กระทรวงหรือ ก.พ. เพื่อพิจารณา ในขณะเดียวกันกฎหมายก็ให้สิทธิแก่ผู้ถูกลงโทษทางวินัยในการอุทธรณ์คำสั่งต่อ ก.พ.ค. โดยมิได้กำหนดระยะเวลาในการพิจารณาดำเนินการของทั้งสององค์กรให้มีความสอดคล้องกัน ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับต่างประเทศแล้วจะพบว่า ไม่ปรากฏลักษณะของการรายงานการดำเนินการทางวินัยเพื่อให้มีการควบคุมตรวจสอบคำสั่งลงโทษทางวินัยของผู้บังคับบัญชาตามสายการบังคับบัญชาตามลำดับชั้นหรือมีการบัญญัติให้การรายงานการดำเนินการทางวินัยต้องถูกกำหนดไว้เป็นส่วนหนึ่งในกระบวนการดำเนินการทางวินัยแต่อย่างใด ทั้งนี้ เนื่องมาจากการดำเนินการทางวินัยในต่างประเทศได้มีหลักประกันความเป็นธรรมให้กับข้าราชการไว้อย่างเพียงพอแล้ว ประกอบกับผู้มีอำนาจสั่งลงโทษทางวินัยเป็นผู้ที่มีคุณธรรม จริยธรรม และดำรงตนด้วยความเป็นกลาง จึงทำให้การดำเนินการทางวินัยเป็นไปโดยความถูกต้องและเป็นธรรม ซึ่งหลักประกันความเป็นธรรมดังกล่าวนี้ได้ปรากฏอยู่ในหลักการดำเนินการทางวินัยตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2551 ด้วยเช่นกัน แต่เนื่องจากกฎหมายกำหนดให้ต้องมีการรายงานการดำเนินการทางวินัยไปยัง อ.ก.พ. กระทรวง หรือ ก.พ. เพื่อพิจารณา จึงทำให้เกิดปัญหาดังกล่าวขึ้น ดังนั้น เพื่อให้การดำเนินการทางวินัยและการอุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัยต่อ ก.พ.ค. มีความสอดคล้องต้องกันอย่างเป็นระบบ และเพื่อให้การดำเนินการทางวินัยตามพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2551 เป็นหลักประกันความเป็นธรรมให้กับข้าราชการและเพื่อเป็นการบรรเทาเยียวยาความเสียหายของข้าราชการผู้ถูกลงโทษทางวินัยได้อย่างแท้จริง จึงเห็นควรให้มีการกำหนดระยะเวลาในการพิจารณารายงานการดำเนินการทางวินัยของ อ.ก.พ. กระทรวง หรือ ก.พ. หรือกำหนดให้มีการยกเลิกกระบวนการรายงานการดำเนินการทางวินัยไปยัง อ.ก.พ. กระทรวง หรือ ก.พ. เพื่อพิจารณา