การนำกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเรา

Abstract

กระบวนการยุติธรรมทางอาญาของประเทศไทยในปัจจุบันให้ความสำคัญกับการพิสูจน์ความผิดเพื่อนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษ (Retributive Justice) อย่างไรก็ตาม คดีข่มขืนกระทำชำเราเป็นคดีที่มีลักษณะพิเศษหลายประการ อีกทั้งยังมีความซับซ้อนของสาเหตุ รูปแบบ และผลกระทบจากการกระทำความผิด การดำเนินคดีข่มขืนกระทำชำเราและการลงโทษผู้กระทำความผิดตามกระบวนการยุติธรรมทางอาญาในปัจจุบันจึงประสบปัญหา 3 ประการ คือ ผู้เสียหายไม่ได้รับการเยียวยาความเสียหายอย่างเหมาะสมโดยเฉพาะความเสียหายต่อจิตใจ ผู้กระทำความผิดไม่ได้รับการแก้ไขปรับปรุงตามสาเหตุที่แท้จริงของการกระทำความผิด และประชาชนในสังคมต้องตกอยู่ในความความเสี่ยงภัยจากการกระทำความผิดซ้ำเพราะกระบวนการยุติธรรมทางอาญาไม่เน้นการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับผู้กระทำความผิด ประเทศสหรัฐอเมริกา (มลรัฐแอริโซนา) ประเทศนิวซีแลนด์ และประเทศแคนาดา (มลรัฐมานิโตบา) ประสบกับปัญหาเกี่ยวกับการดำเนินกระบวนการยุติธรรมทางอาญาในคดีข่มขืนกระทำชำเราในลักษณะเดียวกันกับประเทศไทย ทั้งสามประเทศได้นำ “กระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟู” (Restorative Justice) ซึ่งเป็นกระบวนการที่มุ่งเน้นในด้านการเยียวยาความเสียหายให้แก่ผู้เสียหาย การแก้ไขผู้กระทำความผิด และการฟื้นฟูความสงบสุขและความมั่นคงปลอดภัยแก่สังคมมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเราเพื่อแก้ปัญหาที่เกิดขึ้น และเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพให้แก่การอำนวยความยุติธรรมในคดีข่มขืนกระทำชำเราวิทยานิพนธ์นี้มุ่งที่จะวิเคราะห์แนวทางการนำกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเราในประเทศไทยในประเด็นเรื่องรูปแบบของกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูที่ใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเรา เงื่อนไขของการนำกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเรา ขั้นตอนและวิธีการเชิงฟื้นฟูสำหรับคดีข่มขืนกระทำชำเรา ผลของการนำกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเรา ตลอดจนข้อดี ข้อเสียปัญหาและอุปสรรคของการนำกระบวนการยุติธรรมเชิงฟื้นฟูมาใช้กับคดีข่มขืนกระทำชำเรา เพื่อให้ผู้เสียหายได้เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการยุติธรรมมากขึ้นและได้รับการเยียวยาตามความประสงค์ของผู้เสียหาย ผู้กระทำความผิดได้รับการแก้ไขที่สาเหตุของการกระทำความผิดและไม่กลับมากระทำความผิดซ้ำ และทำให้สังคมมีความสงบสุขและความมั่นคงปลอดภัยมากยิ่งขึ้น