มาตรการในการป้องกันการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมในการจัดซื้อจัดจ้างของรัฐ

Abstract

ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ เป็นระเบียบกลางที่กำหนดหลักเกณฑ์ให้ส่วนราชการปฏิบัติตามเมื่อมีความประสงค์จะจัดหาพัสดุ แต่การปฏิบัติตามระเบียบดังกล่าวของส่วนราชการโดยส่วนใหญ่ก่อให้เกิดปัญหาข้อพิพาทระหว่างส่วนราชการและเอกชนซึ่งเป็นผู้เสนอราคา และมีการกล่าวหาจากเอกชนเสมอว่า ส่วนราชการดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างโดยไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ และมีการกระทำที่มีลักษณะของการขัดขวางการแข่งขันราคาอย่างเป็นธรรม ภาครัฐจึงได้พยายามแก้ไขปัญหาดังกล่าวโดยการแก้ไขเพิ่มเติมระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2541 และตราพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 รวมทั้งมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้าง แต่ปัญหาข้อพิพาทยังคงไม่หมดไป เนื่องจากปัญหาโดยส่วนใหญ่เกิดจากการใช้อำนาจดุลพินิจของส่วนราชการในการดำเนินการให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ประกอบกับเจ้าหน้าที่ที่ดำเนินการเกี่ยวกับพัสดุมักขาดความรู้ความเข้าใจในระเบียบดังกล่าว รวมทั้งองค์กรที่วินิจฉัยปัญหาเกี่ยวกับการพัสดุไม่มีความชำนาญในปัญหาอย่างเพียงพอหรือมีก็เป็นเพียงคณะกรรมการซึ่งแต่งตั้งโดยฝ่ายบริหารที่ไม่มีอำนาจวินิจฉัยปัญหา ผู้เขียนเสนอให้ยกระดับของระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ โดยการตราเป็นพระราชบัญญัติ หรือประมวลกฎหมาย และจัดตั้งคณะกรรมการที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับพัสดุ ควบคุมการดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างของส่วนราชการในทุกขั้นตอน รวมถึงการจัดตั้งองค์กรตรวจสอบเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพขึ้นอีกระดับ และมีคณะกรรมการซึ่งทำหน้าที่วินิจฉัยข้อพิพาทปัญหาเกี่ยวกับการพัสดุโดยเฉพาะ