การนำเสนอนโยบายและแนวปฏิบัติการจัดการศึกษาพิเศษในสถาบันอุดมศึกษา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อสัมฤทธิ์พลในการเรียนของนักศึกษาพิการ ศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่คาดหวังในการจัดการศึกษาพิเศษของสถาบันอุดมศึกษา และนำเสนอนโยบายและแนวปฏิบัติการจัดการศึกษาพิเศษในสถาบันอุดมศึกษา ดำเนินการวิจัยโดยการวิเคราะห์สาระจากเอกสารและเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์และตอบแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาพิเศษในสถาบันอุดมศึกษา 4 ฝ่าย คือ ผู้ บริหาร อาจารย์ผู้สอน นักศึกษาพิการ และนักศึกษาปกติ ระดับปริญญาตรี จากสถาบันอุดมศึกษา 3 กลุ่ม คือ มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏ และวิทยาลัย จำนวน 573 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์สาระ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์องค์ประกอบและค่าเอฟ จัดทำร่างนโยบายและตรวจสอบโดยการจัดประชุมกลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อปรับแก้จนได้นโยบายและแนวปฏิบัติการจัดการศึกษาพิเศษในสถาบันอุดมศึกษา ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. ปัจจัยที่มีผลต่อสัมฤทธิ์ผลในการเรียนของนักศึกษาพิการ ประกอบด้วย 8 ปัจจัย คือ ความร่วมมือร่วมใจของบุคคลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาจารย์และบุคลากร คุณลักษณะของนักศึกษาพิการ การบริหารสถาบัน การบริหารวิชาการ งบประมาณเพื่อการพัฒนา การบริหารกิจการนักศึกษา และ การให้โอกาสและความเป็นอิสระแค่นักศึกษา 2. สภาพปัจจุบันในการจัดการศึกษาพิเศษของสถาบันอุดมศึกษา มีการปฏิบัติในระดับปานกลาง 5 ด้าน เรียงลำดับค่าเฉลี่ยจากน้อยไปหามาก คือ ด้านการบริหารกิจการนักศึกษา ด้านงบประมาณ ด้านสภาพ แวดล้อมภายในสถาบัน ด้านการบริหารวิชาการ และ ด้านการบริหารสถาบัน ส่วนที่เหลือ 3 ด้าน มีการปฏิบัติในระดับมาก ในด้านนักศึกษา ด้านบุคลากร และด้านสภาพแวดด้อมภายนอกสถาบัน ส่าหรับสภาพที่คาดหวังในการจัดการศึกษาพิเศษของสถาบันอุดมศึกษา คาดหวังให้มีการปฏิบัติระดับมากทุกด้าน โดยคาดหวังการปฏิบัติระดับมากที่สุดคือด้านบุคลากร รองลงมาคือด้านสภาพแวดด้อมภายในสถาบัน และด้านการบริหารสถาบัน 3. นโยบายที่นำเสนอเพื่อการจัดการศึกษาพิเศษในสถาบันอุดมศึกษา ประกอบด้วย 4 นโยบาย ได้แก่ (1) นโยบายตระหนักรู้เข้าใจ ให้สถาบันเร่งสร้างความเข้าใจ ปรับทัศนคติ กลุ่มบุคคลที่มีความสำคัญต่อการพัฒนานักศึกษา (2) นโยบายเอื้ออาทร ให้จัดสภาพแวดด้อม จัดหน่วยให้บริการนักศึกษาพิการ (3) นโยบายใส่ใจผู้เรียน ให้พัฒนาคุณภาพการ เรียนการสอน เพื่อการเรียนรู้เต็มตามศักยภาพ และ (4) นโยบายพึ่งตนเอง สนับสนุนให้นักศึกษาได้กันพบตนเอง ยอมรับและภาคภูมิใจในตนเองเพื่อความสำเร็จและพึ่งพาตนเองในที่สุด ผลการวิจัยนี้ นำเสนอ สถาบันอุดมศึกษาทุกแห่ง ผู้บริหาร อาจารย์ และบุคคลที่มีนัยสำคัญต่อสัมฤทธิ์ผลในการเรียนของนักศึกษาพิการทุกฝ่าย ให้คำนึงถึงความสำคัญของทรัพยากรมนุษย์ การอยู่ร่วมกันในสังคม และการจัดการศึกษาสำหรับทุกคนอย่างมีคุณภาพ