การสะท้อนอุดมการณ์ผ่านการเล่าเรื่องในข่าวกรณีความขัดแย้งโรงไฟฟ้าบ่อนอก

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการสะท้อนอุดมการณ์ของหนังสือพิมพ์ว่ามีการประกอบสร้าง ผลิตซ้ำโดยผ่านวิธีเล่าเรื่องและมีปัจจัยอะไรส่งผลต่อการนำเสนอเหตุการณ์โรง ไฟฟ้าบ่อนอก รวมทั้งวิเคราะห์ท่าทีและข้อโต้แย้งบุคคลที่เป็นตัวละครหรือแหล่งข่าวได้แก่ ฝ่ายคัดค้านและฝ่ายสนับสนุนในหนังสือพิมพ์ ไทยรัฐ มติชน ข่าวสด เดลินิวส์ กรุงเทพธุรกิจ และไทยโพสต์ ในช่วงเดือนมกราคม 2545 ถึงเดือนพฤษภาคม 2546 สัมภาษณ์ตัวละคร (แหล่งข่าว) จำนวน 2 คนและบุคคลในสายงานนิเทศศาสตร์ 2 คน ผลการวิจัยพบว่า 1. หนังสือพิมพ์มีโครงสร้างการเล่าเรื่องชัดเจน ประกอบด้วยการเริ่มเรื่อง ตอนกลาง (การดำเนินเรื่อง) และจุดจบ โดยแบ่งแหล่งข่าวออกเป็นพระเอกที่มีแนวโน้มยกให้กับชาวบ้านในฐานะผู้เสีย เปรียบ และผู้ร้ายคือโรงไฟฟ้าในฐานะผู้บุกรุก ทำให้ข่าวโรงไฟฟ้าบ่อนอกมีภาพการแสดงความคิดเห็นโต้ตอบไปมา 2. หนังสือพิมพ์มีแนวโน้มนำเสนออุดมการณ์ฝ่ายคัดค้านแต่เมื่อเหตุการณ์ยังไม่มี บทสรุปหนังสือพิมพ์กลับทำให้ข่าวหายไป และพบว่าหนังสือพิมพ์มีการนำเสนอข่าวที่พลิกไปมาและไม่เข้าข้างใครอย่างแท้ จริง 3. ปัจจัยที่มีผลต่อการนำเสนอได้แก่ นโยบายองค์กร ข้อจำกัดแหล่งข่าว ความรู้และประสบการณ์ของนักข่าว กระแสความเคลื่อนไหวของรัฐบาล และคุณค่าข่าว ซึ่งตัวละครมองว่าหนังสือพิมพ์ยังไม่มีความเป็นกลาง