การเปรียบเทียบปฏิกิริยาทางจิตจากการลิดรอนเสรีภาพแบบใช้เหตุผลส่วนบุคคลและแบบใช้เหตุผลอื่นจากภายนอกระหว่างกลุ่มนิสิตที่มีการกำกับการแสดงออกของตนสูงและต่ำ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบปฏิกิริยาทางจิตจากการลิดรอนเสรีภาพแบบใช้เหตุผลส่วนบุคคล (PER), แบบใช้เหตุผลอื่นจากภายนอก (IMPER) และไม่มีการลิดรอนเสรีภาพ (N0) ระหว่างกลุ่มนิสิตที่มีการกำกับการแสดงออกของตนสูง (HSM) และต่ำ (LSM) กลุ่มตัวอย่าง คือ นิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปีที่ 1 จำนวน 120 คน โดยสุ่มกลุ่มตัวอย่างที่มีการกำกับการแสดงออกของตนสูงและต่ำ อย่างละ 60 คน เข้าเงื่อนไขการทดลอง 6 เงื่อนไข คือ LSM-PER, LSM-IMPER, LSM-NO, HSM-PER, HSM-IMPER, HSM-NO เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ ภาพปก เทปที่เป็นภาพทิวทัศน์ 4 ภาพและแบบฟอร์มการประมาณค่าความชอบของภาพปกเทป 4 ภาพและมาตรวัดการกำกับการแสดงออกของตน ที่พัฒนาตามแนวทฤษฎีของมาร์ค สไนเดอร์ (1987) การวิจัยเป็นการทดลอง 2 ครั้ง คือ ให้นิสิตประมาณค่าความชอบต่อภาพปกเทป 4 ภาพ และนัดอีก 2 วันเพื่อหาเทปมาให้เลือกเป็นของตอบแทน เมื่อถึงวันนัดผู้วิจัยบอกกลุ่มแรกว่ามีเทปให้เลือกเพียง 3 ม้วน เพราะผู้วิจัยตัดเทปออกไป 1 ม้วน จากการพิจารณาบุคลิกภาพ และคะแนนของวิชาต่าง ๆ ของผู้ร่วมการทดลองและบอกกลุ่มที่ 2 ว่าเทปมีไม่พอเพราะที่ร้านขายหมดแล้วสั่งมาให้ไม่ทัน และให้กลุ่มควบคุมเลือกเทปได้ครบทั้ง 4 ม้วน การวัดปฏิกิริยาทางจิตวัดจากการประมาณค่าความชอบครั้ง ที่สองต่อภาพอันดับที่ 3 ที่ไม่มีให้เลือกเป็นของตอบแทนที่เพิ่มมากขึ้น ผลการวิจัยพบว่า 1. LSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตไม่ต่างจาก HSM-PER 2. LSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตมากกว่า HSM-NO (p<.001) 3. LSM-IMPER มีปฏิกิริยาทางจิตไม่ต่างจาก IISM-IMPER 4. LSM-IMPER มีปฏิกิริยาทางจิตไม่ต่างจาก HSM-NO 5. LSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตไม่ต่างจาก LSM-IMPER 6. LSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตมากกว่า LSM-NO (p<.001) 7. HSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตมากกว่า HSM-IMPER (p<.05) 8. HSM-PER มีปฏิกิริยาทางจิตมากกว่า HSM-NO (p<.001) 9. M1(LSM-NO) ไม่ต่างจาก M2(LSM-NO) 10. M1(HSM-NO) ไม่ต่างจาก M2(HSM-N0)