วุฒิวัยของผู้สูงอายุไทย: ระดับ แนวโน้ม และปัจจัยกำหนด

สุภจักษ์ แสงประจักษ์สกุล

dc.contributor.advisor	รักชนก คชานุบาล	en_US
dc.contributor.author	สุภจักษ์ แสงประจักษ์สกุล	en_US
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. วิทยาลัยประชากรศาสตร์	en_US
dc.date.accessioned	2015-09-17T04:01:29Z
dc.date.available	2015-09-17T04:01:29Z
dc.date.issued	2557	en_US
dc.identifier.uri	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/45388
dc.description	วิทยานิพนธ์ (ศศ.ด.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2557	en_US
dc.description.abstract	การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับ แนวโน้ม และปัจจัยกำหนดวุฒิวัยของผู้สูงอายุไทย โดยใช้กรอบแนวคิดวุฒิวัยขององค์การอนามัยโลก ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้ จึงกำหนดให้วุฒิวัยของผู้สูงอายุประกอบด้วย 3 ด้าน คือ ด้านสุขภาพ ด้านการมีส่วนร่วม และด้านความมั่นคง และปัจจัยกำหนดที่ส่งผลต่อวุฒิวัยของผู้สูงอายุประกอบด้วย 5 ปัจจัย คือ 1.ปัจจัยทางประชากร 2.ปัจจัยทางสังคม 3.ปัจจัยทางเศรษฐกิจ 4.ปัจจัยทางพฤติกรรม และ 5.ปัจจัยทางเวลา การวิจัยครั้งนี้ ใช้ข้อมูลจากการสำรวจผู้สูงอายุในประเทศไทยปี พ.ศ. 2545 2550 และ 2554 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ โดยเป็นการรวมข้อมูลภาคตัดขวางจาก 3 ปีที่มีการสำรวจ กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยคือ ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป จำนวนทั้งสิ้น 45,082 คน ผลการศึกษาพบว่า ค่าเฉลี่ยวุฒิวัยของผู้สูงอายุไทย ทั้ง 3 ปี คือ ในปี พ.ศ. 2545 2550 และ 2554 มีค่าเท่ากับ 0.572 ซึ่งอยู่ในระดับปานกลาง โดยค่าเฉลี่ยวุฒิวัยของแต่ละปีมีค่าเท่ากับ 0.525 0.584 และ 0.591 ตามลำดับ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงแนวโน้มการเพิ่มสูงขึ้นของระดับวุฒิวัยของผู้สูงอายุไทย ผลการศึกษาระดับวุฒิวัยในแต่ละด้าน ทั้ง 3 ปี พบว่า ค่าเฉลี่ยวุฒิวัยด้านสุขภาพมีค่าสูงสุด คือ 0.819 รองลงมาคือ วุฒิวัยด้านความมั่นคงมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.728 และวุฒิวัยที่มีค่าต่ำสุด คือ วุฒิวัยด้านการมีส่วนร่วมซึ่งมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.169 ผลการวิเคราะห์การจำแนกพหุ เมื่อควบคุมปัจจัยอื่นๆ พบว่า ปัจจัยกำหนดที่มีอิทธิพลต่อวุฒิวัยของผู้สูงอายุไทยในปี พ.ศ. 2545 2550 และ 2554 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ประกอบด้วย ปัจจัยทางประชากร (เพศ และอายุ) ปัจจัยทางสังคม (เขตที่อยู่อาศัย ระดับการศึกษา และสถานภาพสมรส) ปัจจัยทางเศรษฐกิจ (รายได้ และสถานภาพการทำงาน) ปัจจัยทางพฤติกรรม (การตรวจสุขภาพ การดูแลปรนนิบัติ และการออกกำลังกาย) และปัจจัยทางเวลา (ปีที่สำรวจ) นอกจากนี้ ปัจจัยทางสังคมสามารถอธิบายการแปรผันของวุฒิวัยผู้สูงอายุไทยได้ดีที่สุด คือ ร้อยละ 13.7 รองลงมาคือ ปัจจัยทางพฤติกรรม ปัจจัยทางเศรษฐกิจ ปัจจัยทางประชากร และปัจจัยทางเวลา โดยอธิบายได้ร้อยละ 9.2 ร้อยละ 8.2 ร้อยละ 6.5 และร้อยละ 6.2 ตามลำดับ ทั้งนี้ ปัจจัยกำหนดทั้ง 5 ปัจจัย สามารถร่วมกันอธิบายการแปรผันของวุฒิวัยผู้สูงอายุไทยได้ร้อยละ 26.4	en_US
dc.description.abstractalternative	This study aims to study the levels, trends, and determinants of active ageing for elderly Thais by applying a policy framework on active ageing from the World Health Organization. According to this framework, active ageing in this study consisted of 3 aspects, including health, participation and security, with key determinants defined as 1) demographic determinants, 2) social determinants, 3) economic determinants, 4) behavioural determinants, and 5) timing determinants. The data used in this study was obtained from the Survey of Older Persons in Thailand, conducted in 2002, 2007, and 2011 by the National Statistics Office. This study applied pooled cross-sectional data from the 3 surveys. Hence, the sample size consisted of 45,082 older persons aged 60 years and over. The results showed that the grand-mean of active aging was 0.572, which represented the medium level of active ageing. The means of active ageing in 2002, 2007, and 2011 were 0.525, 0.584, and 0.591, respectively. As such, the levels of active ageing tended to increase from 2002 to 2011. The mean for health aspect was highest at 0.819 when compared with the security and participation aspects of active ageing, which were 0.728, and 0.169, respectively. Based on Multiple Classification Analysis (MCA), the multivariate analysis showed that the key determinants of active ageing for elderly Thais in 2002, 2007, and 2011 were demographic determinants (sex, and age), social determinants (residential area, education level, and marital status), economic determinants (annual income, and working status) behavioural determinants (health examination, care and treatment, and exercise) and timing determinants (year of survey), were also significant level at 0.05 when other factors were controlled. In addition, social determinants were the most explanatory regarding variations in the level of active ageing (13.7 percent), followed by behavioral determinants (9.2 percent), economic determinants (8.2 percent), demographic determinants (6.5 percent), and timing determinants (6.2 percent), respectively. Finally, these five determinants can explain variation in the level of active ageing by 26.4 percent.	en_US
dc.language.iso	th	en_US
dc.publisher	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.relation.uri	http://doi.org/10.14457/CU.the.2014.898
dc.rights	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.subject	การสูงวัยของประชากร -- ไทย	th
dc.subject	ผู้สูงอายุ -- ไทย	th
dc.subject	ผู้สูงอายุ -- การดำเนินชีวิต	th
dc.subject	ผู้สูงอายุ -- ภาวะเศรษฐกิจ	th
dc.subject	การวางแผนผู้สูงอายุ	th
dc.subject	Population aging -- Thailand	en_us
dc.subject	Older people -- Thailand	en_US
dc.subject	Older people -- Conduct of life	en_US
dc.subject	Older people -- Economic conditions	en_US
dc.title	วุฒิวัยของผู้สูงอายุไทย: ระดับ แนวโน้ม และปัจจัยกำหนด	en_US
dc.title.alternative	ACTIVE AGEING OF THAI ELDERLY: LEVELS, TRENDS AND DETERMINANTS	en_US
dc.type	Thesis	en_US
dc.degree.name	ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต	en_US
dc.degree.level	ปริญญาเอก	en_US
dc.degree.discipline	ประชากรศาสตร์	en_US
dc.degree.grantor	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.email.advisor	rukchanok.k@chula.ac.th	en_US
dc.identifier.DOI	10.14457/CU.the.2014.898